|
Referencia
|
Plan
de Benestar Emocional (Consellería de Educación) http://www.edu.xunta.gal/portal/sites/web/files/benestar_emocional_2021.pdf |
|
Outras
aportacións sobre a temática |
Publicación
(edu.xunta.es) "Medrando Sans: de
sentimento en sentimento, de emoción en emoción Intelixencias
Múltiples, Gardner Intelixencia
emocional, Goleman Alfabetización
Emocional, C. Loureiro Educación
Emocional y bienestar, Bisquerra |
|
Visión
novedosa do centro educativo |
Axente educativo principal como centro, como
Comunidade Educativa |
|
Concepto
Benestar
Emocional |
O
benestar emocional fai referencia non solo coa experiencia subxectiva de sentirse ben, en harmonía e con
tranquilidade senón tamén coa experiencia persoal de satisfacción por ser
quen de afrontar dificultades e superar de xeito positivo ou adaptativo as
contrariedades que se presentan na vida cotiá. |
|
Concepto
OMS |
Estado de ánimo no cal a persoa dase conta das súas
propias aptitudes, pode afrontar as presións normais da vida, pode traballar
de xeito máis produtivo e pode facer
unha contribución á comunidade. |
|
Ámbitos
conformadores do benestar emocional |
-Resiliencia (capacidade para afrontar adversidades, construír sobre
elas e adaptarse) -Desenvolvemento das Competencias emocionais: conciencia emocional, regulación emocional
(emoción-cognición-comportamento), autonomía persoal (de
características e elementos relacionados coa autoxestión persoal como a autoestima,
actitude positiva diante
da vida, responsabilidade, capacidade para analizar criticamente as normas sociais, capacidade para buscar axuda e recursos, así como a autoeficacia emocional, intelixencia interpersoal...), competencia emocional (capacidade para manter boas relacións con outras
persoas. Isto implica dominar habilidades sociais, comunicación efectiva, respecto, actitudes prosociais, asertividade...), habilidades de vida e de benestar -O desenvolvemento da autoestima, desde o marco da educación ética |
|
Influencias
do Benestar Emocional |
-Contornas vulnerables familiares -Dinámicas disfuncionais dos adultos de
referencia |
|
Benestar
Emocional en tempo de catástrofe global (pandemia, covid) |
-Incerteza
na duración -Modificacións
de dinámicas relacionais co confinamento -Vivencia
dos dós diferente -Apoio
social inferior -Estrés
acumulativo -Ameaza
invisible |
|
Consecuencias
Trastornos
asociados |
-Impacto
na saúde -Maior
vulnerabilidade ao estrés -Maior
risco de estrés postraumático -Alteracións
da conducta |
|
Fases
Intervención |
1-Detección
e acompañamento 2-Fortalecemento
da resiliencia e da Competencia emocional 3-Consolidación
|
|
Fase 1: detección e acompañamiento |
Obxectivo: detectar
situacións de malestar, ansiedade, sufrimento Accións: acompañamento e
apoio a través de REDES DE APOIO (profesorado, alumnado, familias),
establecer ESPAZOS e TEMPOS VIRTUAIS para compartir emocións |
|
Rede
de apoio profesorado |
-Acompañamento
entre iguais -Parellas
de reforzo -Docencia
compartida -Apoio
específico do Departamento de Orientación |
|
|
|
|
Decálogo
de preguntas para as persoas docentes para
pensar e transformar |
1-Como
nos sentimos e que aprendemos? 2-O
clima de convivencia positiva creado previamente no centro resultou útil? 3-O
traballo previo realizado para o desenvolvemento das competencias para
convivir resultou de proveito? 5-As
experiencias previas en relación ás situacións que alteran a convivencia e a
resolución de conflictos resultaron útiles? 6-Como
analizamos e valoramos a relación familia-escola? 7-Serviron
como apoio e axuda a coordinación e colaboración entre os diferentes membros
da Comunidade Educativa? 8-Serviron
como apoio e axuda a colaboración co
contorno? 9-Como
analizamos a nosa labor docente? 10-Como
analizamos o acceso ao currículo do alumnado e a metodoloxía empregada? 11-Como
optimizamos recursos, espazos e tempos? |
|
Debemos
aprender a ... |
-Observar -Escoitar -Esperar -Expresar
o que sentimos -Compartir para comprender e responsabilizarnos Xa que convivir coas emocións fortalécenos e axúdanos a medrar favorecendo a autonomía e a solidariedade. |
|
Como
nos sentimos? Que
aprendemos? |
-Conciencia
emocional: como nos sentimos? -Regulación
emocional: que facemos coa emoción para que sexa adaptativa? -Autonomía
persoal: somos quen de ...? -Competencia
social: como nos relacionamos cos demais? -Competencias
para a vida e o benestar: como afrontamosos desafíos e as situacións
excepcionais? -Organizando
tempos e espazos para a escoita a toda a Comunidade Educativa (expresar
emocións, acompañar, impulsar cooperación) -Construíndo
Redes afectivas (profesorado, familias, alumnado) -Reorganización
de dinámicas de traballo tendo en conta os diferentes escenarios -Establecemento
de rutinas, espazos e tempos, estratexias para a organización do día a día
anticipando cambios -Reforzar
a autonomía na expresión e vivencia emocional |
|
Prevención |
-Prevención
Primaria: Comunidade Educativa e Escola Inclusiva -Prevención
Secundaria: Alumnado en risco e Atención á Diversidade -Prevención
Terciaria: Enfoque Sociocomunitario en caso de confinamento Responsables:
Profesorado, titoras-es, DO-EOE, Servizos Sociosanitarios, Familias |
|
Que
debe observar o profesorado na aula? |
-Incerteza:
reaccións demesuradas -Angustia:inquietude,
desacougo, síntomas corporais, intraquilidade ... -Desesperanza:tristeza,
ansiedade, insomnio ... -Enfrontamento:transgresión,
irritabilidade, violencia ... -Perdas:achegados,
perda traballo, perda vivenda, perdas
colectivas ... -Nivel
desenvolvemento curricular actual -Cohesión
de grupo actual -Procesos
de autoavaliación -Barreiras
que dificultan o acceso ás aprendizaxes |
|
Como
acompañar? |
-Calma e
tacto -Acompañamento
presencial -Axudar a
comprender -Empatía -Escoita
activa -Reforzar
a resiliencia ... |
|
Para
que as entrevistas coas familias? |
-Interesarse
como se atopa o alumno-a e os membros da familia -Coñecer
as necesidades do ámbito familiar: saúde, laborais, económicas, tecnolóxicas,
conexións, organización familiar, situacións de teletraballo, -Coñecer o
desenvolvemento do proceso ensino e aprendizaxe -Motivación
e disponibilidade para o estudio -Coñecer o
estado anímico e emocional -Fortalezas
adquiridas na situación COVID -Dificultades
e barreiras xurdidas -Valoración
do que fixo o centro -Propostas
de mellora |
|
Propostas
Didácticas |
CONECTA RESPECTA REGULA VIVE |
|
CONECTA Comunicación,
escoita, identificación de emocións |
Recursos e/ou accións: -Mochila
de recordos -Baleirando
petos -Detective de emocións -Orellas
de elefante -Superpoder -Poder da música |
|
RESPECTA Tomar
conciencia cambios, hábitos, RRSS |
Recursos e/ou accións: -Tocarnos
por mirarnos -Bicos de
lapis -En
equipo máis fortes -Planeta
perfecto -Fábula
forum |
|
REGULA Regulación
emocional, afrontar conflictos, tolerar ás frustracións, evitar estrés |
Recursos e/ou accións: -A caixa
de urxencias emocional -Un paseo
relaxante -Tece
palabras -Faltoume
o que tiña ou non? -A cesta
máxica -Bandeiras
do Himalaia |
|
VIVE Fomentar
actitudes positivas, sentimentos de gratitude, solidariedade, recoñecer o
esforzo, xerar beneficio común |
Recurso e/ou accións -Pechando
os ollos -Adiviña
quen -Cada
ovella coa súa parella -Tempo
compartido -Olimpo -Receita
de felicidade |
|
Fase 2: Fortalecemento da Resiliciencia e
da Competencia Emocional na Comunidade Educativa |
-Formación
para a comunidade educativa: benestar emocional, inclusión e convivencia -Colaboración -Convivencia -Valor das
Redes -Diferentes
escenarios lectivos |
|
Fase 3: Consolidación |
Consolidación |